İntifa Hakkı (Kullanma, Yararlanma Hakkı)
Tanım : İntifa hakkı sahibinin hayatı ile sınırlı olarak başkasına ait
olan bir şeyden yararlanmak ve kullanmak hakkıdır. İntifa hakkı ayni bir hak niteliğinde
olup; intifa hakkı sahibine taşınmazın malikinden ayrı olarak o taşınmazdan kullanma
ve yararlanma hakkını verir. Taşınmaz malikinin durumu Kuru mülkiyet (Çıplak Mülkiyet)
sahibi olmaktadır.
İntifa hakkı süreli olabileceği gibi, intifa hakkı sahibinin ölümüne bağlı da
olabilir. İntifa hakkı sürenin dolması veya intifa hakkı sahibinin ölümüyle son
bulur. Ölüme bağlı intifa hakkında, intifa hakkı mirasçılara geçmeyeceği gibi bir
başkasına da devredilemez. Çünkü intifa hakkı kişiye sıkı sıkıya bağlı bir haktır.
İntifa hakkı kanundan doğabileceği gibi sözleşmeyle de kurulabilir.
İstenen Belge ve Bilgiler :
İntifa hakkı tesis edilecek taşınmaz malın varsa tapu senedi, yoksa taşınmaz
malın ada ve parsel numarasını belirtir belge veya malikin sözlü beyanı,
İntifa hakkı tesisini isteyen tarafların veya yetkili temsilcilerinin fotoğraflı
nüfus cüzdanları veya pasaportları ile temsilciliğe ilişkin belgeler,
Tarafların son altı ay içinde çekilmiş 6 x 4 cm. büyüklüğünde birer vesikalık fotoğrafları,
İntifa hakkı mahkeme kararı ile tesis edilecekse kesinleşmiş mahkeme kararı.
İşlemin Mali Yönü :
Tapu Harcı Açısından, İntifa Hakkının Taşınmazdaki Değere Oranı : Tahsil
edilecek tapu harçlarının hesabında, taşınmazın emlak vergisi beyan değerinin 2/3'ü
intifa hakkı olarak kabul edilmektedir. Örnek vermek gerekirse, işleme konu taşınmazın
emlak vergisi beyan değeri 7.500.000.000 TL.si ise 5.000.000.000 TL.sı intifa hakkı,
2.500.000.000 TL.sı kuru mülkiyete (çıplak mülkiyete) ayrılır.
İntifa hakkı tesisinde; Genel beyan döneminde beyan edilen emlak vergisi değerinden
(diğer yıllarda bir önceki senenin emlak vergisi değerine her yıl Vergi Usul Kanunu
hükümleri uyarınca belirlenen yeniden değerleme oranı uygulanması sonucu bulunacak
değerden) az olmamak üzere bildirilen bedel üzerinden, lehine intifa hakkı tanınandan
492 sayılı Harçlar Kanununa ekli (4) sayılı tarifenin (20/e) pozisyonu uyarınca
binde 10 oranında tapu harcı tahsil edilir.
İntifa hakkı bedelsiz olarak tanınıyor ise, yine lehine intifa hakkı tesis edilenden
20/c pozisyonu uyarınca binde 36 oranında tapu harcı tahsil edilir
Döner Sermaye İşletmesince belirlenen tarifeye göre ücret ve Eğitim Katkı Payı tahsil ettirilir.
Terkini:
Kanuni Mirasçılar Dışında, intifa hakkından, kuru mülkiyet sahibi lehine ivazsız
(bedelsiz) feragat edilmesinde veya sureli intifa haklarından, sürenın dolması sebebiyte
intifa hakkının terkininde, işleme konu taşınmazın genel beyan döneminde beyan edilen
emlak vergisi değerinden (diğer yıllarda bir önceki senenin emlak vergisi değerine
her yıl Vergi Usül Kanunu hükümleri uyarınca belirlenen yeniden değerleme oranı
uygulanması sonucu bulunacak değerden) az olmamak üzere, bildirilen değer üzerinden
(4) nolu pozisyon uyarınca binde 36 oranında tapu harcı, kuru mülkiyet sahibinden
tahsil edilir. İntifa hakkından feragat, bir bedel karşılığında yapılmakta ise,
yine, lehine feragat edilen kuru mülkiyet sahibinden (20/e) pozisyonu uyarınca binde
10 oranında tapu harcı tahsil edilir.
İntifa Hakkı Sahibinin Bu Hakkından, Kanuni Mirasçı olan kuru mülkiyet sahipleri
lehine bedelsiz feragat edilmesi halinde, (14) nolu pozisyon uyarınca, sadece terkin
harcı tahsil edilir. Ancak, bu halde ayrıca intifadan dolayı, veraset ve intikal
vergisinin tarh ve tahakkuku için, ilgili vergi dairesine bilgi verilir.
İntifa hakkı sahibinin ölümü sebebiyle terkinde, (14) nolu pozisyon uyarınca sadece
terkin harcı tahsil edilir ve veraset ve intikal yönünden ilgili vergi dairesine
duyuru yapılır.